‏جکی هانت وکیل مدافع حقوق بشر و ساکن انگلستان است که دارای سالها تجربه در امر دفاع از حقوق بشر در سطح جهانی از جمله تجربه کار ‏برای «عفو بین‌الملل» است. وی اکنون مدیر دفتر «برابری اکنون»* در لندن است و همچنین مسئولیت پژوهش و ‏سازماندهی کارزارهای این سازمان را بر عهده دارد. جکی هانت عضو هیات مشاورین کمپین «قانون بی ‏سنگسار» نیز است و در انتشار فراخوان اعتراض به سنگسار در مورد کبری نجار** از سوی «برابری اکنون» نقش ‏محوری داشته است. دیدار نزدیک با جکی هانت در 51مین نشست کمیسیون وضعیت زنان سازمان ملل متحد در ‏نیویورک به خاطر شرکت وی در پانلی که برای معرفی کمپین «قانون بی‌سنگسار» برگزار کردیم، انجام شد. از ‏ایشان خواهش کردم گفتگویی داشته باشیم تا سازمان «برابری اکنون» را بیشتر به فارسی زبانان معرفی کنیم.
سهیلا وحدتی ‏

سازمان «برابری اکنون»‏

وحدتی: «برابری اکنون» چگونه تشکیلاتی دارد و اهداف و شیوه کار آن چگونه است؟

هانت: «برابری اکنون» یک گروه بین‌المللی ترویج برابری جنسیتی است که برای پیشبرد امر تحقق حقوق زنان در ‏سراسر جهان فعالیت می‌کند. تلاش ما دراین سازمان این است که حمایت بین‌المللی برای حرکت‌های خودجوش ‏برابری‌طلبانه زنان فراهم کنیم.‏

ما در 160 کشور جهان عضو داریم که مرکب ازسازمان‌ها و افراد است و تمرکز ما برروی 4 محور عمده است.‏
‏1-‏ برابری و عدالت جنسی
‏2-‏ مثله جنسی زنان
‏3-‏ قاچاق زنان
‏4-‏ صلح و امنیت زنان

شیوه کار ما از طریق انتشار «فراخوان عمل» ‏‎(Women’s Action) ‎‏ است که معمولا یک صفحه اطلاعات درباره ‏نقض حقوق بشر است و اینکه چگونه گروه زیادی از زنان را در بر می‌گیرد. این فراخوان معمولا به تحلیل قانونی ‏مساله می‌پردازد و اینکه گاه نیاز به تغییر قانون زن‌ستیز وجود دارد، و گاه به اجرای دقیق قانون و حمایت از زنان ‏نیاز است.‏

بطور عمده ما سعی می‌کنیم که مسئولیت دولتها را در زمینه قانونی در آن کشور بر اساس قانون اساسی همان ‏کشور یا قوانین بین‌المللی در زمینه حقوق زنان به آنان یادآوری کنیم. شیوه کلی کار ما در یک نگاه چنین است.‏

ما سه دفتر در نیویورک، نایروبی و جدیدا در لندن داریم. همه دفترها روی مسائل مشترک کار می‌کنند، ولی از ‏زوایه‌های مختلف به مساله می‌پردازند. مثلا در نیویورک از طریق سازمان ملل متحد و دولت امریکا کار می‌کنیم، در ‏افریقا در هماهنگی با اتحادیه افریقا ‏African Union ‎‏ و در اروپا در رابطه با اتحادیه اروپا ‏European Union‏ و در ‏همکاری با سازمان‌های حقوق زنان در اروپا فعالیت می‌کنیم. ولی همواره تلاش ما این است که مجموعه این ‏فعالیت‌ها را هماهنگ ساخته و کارزار (کمپین) مشخصی را پیش ببریم.‏

‏«برابری اکنون» در سال 1992 در نیویورک تاسیس شد و در سال 2000 دفتر خود را در نایروبی گشود و از سال ‏‏2005 رسما در لندن آغاز بکار کرد. بنیانگذاران این سازمان سه زن از جمله جسیکا نیورت ‏Jessica Neuwirth‏ ‏بودند که هم‌اکنون نیز مسئول دفتر این سازمان در نیورک است. هر سه زن بنیانگذار این سازمان وکیل بودند که ‏در زمینه دفاع ازحقوق بشر دارای سابقه کار بوده و به دفاع از حقوق بشر زنان در سطح بین‌المللی علاقه داشتند ‏و هدف آنها تلاش بین‌المللی در جلب حمایت از حرکت‌های خودجوش زنان بود و به همین دلیل داشتن دفتر در ‏مناطق مختلف جهان برای ما اهمیت داشت و گرچه زمانی طول کشید تا این دفترها گشوده شد، اما بالاخره ‏موفق شدیم.‏

این سازمان در دوره‌ای تاسیس شد که حقوق زنان در سطح بین‌المللی بطور مشخص توسط سازمان‌های ‏بین‌المللی ترویج نمی‌شد. «برابری اکنون» با توجه به نیاز به یک سازمان بین‌المللی در ترویج و دفاع از حقوق زنان ‏تاسیس شد. خوشبختانه اکنون سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر مانند «عفو بین‌الملل» و «دیده‌بان حقوق ‏بشر» هر دو برنامه‌های حقوق زنان نیز دارند.‏

اعضا و حق عضویت

وحدتی: آیا «برابری اکنون» از اعضای خود حق عضویت دریافت می‌کند؟

هانت: ما درخواست حق عضویت از اعضای خود نمی‌کنیم زیرا باور داریم که دریافت اطلاعات خیلی مهم است و ‏به آنها آگاهی‌رسانی می‌کنیم. همچنین می‌خواهیم در مناطقی فعال‌تر باشیم که امکان پرداخت مالی ندارند و از ‏اینرو درخواست حق عضویت نمی‌کنیم.‏

ما ‏‎30,000‎‏ عضو در کشورهای مختلف داریم و برخی از آنها سازمان‌هایی هستند که خود تعداد زیادی عضو دارند. ‏اعضا از طریق نامه پستی یا رایانه‌ای ‏‎(email)‎‏ اطلاعات را دریافت می‌کنند و افرادی که اعضای فعال‌تری هستند ‏وعضو شبکه عمل زنان ‏Women’s Action Network‏ هستند، در زمینه‌هایی که ما فراخوان عمل می‌دهیم، نامه ‏می‌نویسند.‏

شیوه کار و کارزارها 

وحدتی: فراخوان عملی که «برابری اکنون» انتشار دارد چگونه عمل می‌کند و اصولا شیوه کار سازمان چگونه ‏است؟

هانت: هر فراخوانی یک کمپین نامه‌نگاری است و از همه اعضا می‌خواهیم که اقدام به عمل کنند. در سایت ‏‏«برابری اکنون» یک راهنمای عمل کنشگری وجود دارد که پیشنهاد فعالیت‌های جنبی دیگر نیز می‌دهد، مثل نامه ‏نوشتن به روزنامه یا فعالیت در محل کار یا تحصیل خود. بسیاری از اعضا خود ایده‌های ابتکاری جدید دارند که ‏حمایت مردمی را جلب کنند.‏

به عنوان یک سازمان، ما کارزار یا کمپین را سازمان می‌دهیم که ورای نامه‌نگاری است و مثلا رسانه‌های خبری را ‏در برمی‌گیرد و یا از طریق سازمان ملل متحد وارد عمل می‌شویم و یا حمایت گروه‌های مختلف را جلب می‌کنیم. ‏بگذارید یک نمونه از کار سازمان را برایتان بگویم. ما فراخوانی درباره چگونگی کارکرد قانون مالکیت زمین در اوگاندا ‏داشتیم که توضیح می‌داد که حق مالکیت زنان در این قانون مالکیت به گونه‌ای از قلم افتاده بود. ما همراه یک ‏گروه محلی در اوگاندا کار کردیم تا روند تدوین قانون جدیدی را طی کنند و موفق شدیم که قانون را تغییر داده و به ‏گونه‌ای حق مالکیت را برای زنان تضمین کنیم، بطوریکه شوهر بدون اجازه زن حق فروش ملک را نداشته باشد. ‏

به خاطر مساله روند قانونی در کشوری که این بند از قلم افتاده بود، کمیپن ما روی قانونگذاران در کشورهای ‏مختلف تمرکز کرد که این قانونگذاران با همرده‌های خود در کشورهای دیگر در تماس هستند و از آنان خواستیم که ‏با قانونگذاران در اوگاندا تماس بگیرند و دراینباره آنها را تشویق به اقدام مناسب کنند.‏

با انجمن‌های وکلا در کشورهای مختلفو گاه حتی با گروه‌های پزشکان در کشورهای مختلف تماس می‌گیریم. ‏شیوه عمل بطور عمده بستگی به موضوع کار دارد و این موضوع کارزار است که مشخص می‌کند که کدام گروه را ‏مخاطب قرار دهیم.‏

ما ضمن مخاطب قرار دادن دولتها، تلاش می‌کنیم که روی رهبران زن در کشورهای مختلف که الان توجه رسانه‌ها ‏و مردم جهان را به خود جلب کرده و یکی از کمپین‌های ما روی انتخاب یک زن به عنوان دبیرکل سازمان ملل بود. ‏در این زمینه بیشتر روی رسانه‌ها کار کردیم.‏

در هر کمپین روی استراتژی خاص و موثر در عمل با توجه به هدف کمپین کار می‌کنیم که مخاطب آن ممکن است ‏نهادهای دولتی، یا سازمان ملل متحد، یا افراد وشهروندان جهان باشند.‏

لغو قانون معافیت از مجازات تجاوز در صورت ازدواج 

یک نمونه دیگر: یکی از فعالیت‌های ما در کمیسیون وضعیت زنان مبارزه با قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان بوده است. ‏در کنفرانس جهانی زنان که در سال 1995 توسط سازمان ملل در پکن برگزار شد، بر علیه همه قوانین تبعیض‌آمیز ‏علیه زنان موضع‌گیری شد. پیش از کنفرانس پکن + 10 نیز در سال 1999 ما یک نمونه از قوانین زن‌ستیز را از ‏جمله در ایران و امریکا و کشورهای دیگر و سیستم‌های حقوقی گوناگون جمع‌آوری کردیم و کارزاری براه انداختیم ‏که دولتها این قوانین را تغییر دهند. قانون تبعیض‌آمیز در ایران درباره نابرابری حقوق قضایی زن بود و اینکه ارزش ‏شهادت زن در دادگاه نصف شهادت مرد است.‏

در اتیوپی از جمله یک قانونی وجود داشت که در کشورهای دیگر حتی در امریکای لاتین نیز قانون مشابه آن وجود ‏دارد و آن قانون این است که اگر فردی به دختری تجاوز کند، و سپس با دختر ازدواج کند، مجازات نخواهد شد. در ‏اتیوپی اگر دختر دزدیده شود و مورد تجاوز قرار گیرد، بزرگتر خانواده ازدواج را سامان می‌دهد که دختر سروسامان ‏بگیرد و تامین اقتصادی داشته باشد چون شوهر دیگری پیدا نخواهد کرد.‏

ما می‌خواستیم که قانون را در اتیوپی عوض کنیم که مرد متجاوز بهرحال مجازات شود. ما مورد یک دختر 13 ساله ‏را که مورد تجاوز قرار گرفته بود، برجسته کردیم که از دست مردی که او را ربوده بود، فرار کرد، ولی مرد او را ‏گرفته و مجبور کرد که قرارداد ازدواج را امضا کند. پدر دختر از دخترش حمایت کرد و می‌خواست که او به مدرسه ‏برود. دختر هم نمی‌خواست با مردی که به او تجاوز کرده ازدواج و زندگی کند، و حاضر به ازدواج نشد و از مرد ‏شکایت کرد. دادگاه اول مرد را زندانی کرد و همدستان او که دختر را دزیده بودند نیز زندانی شدند. ‏

این اولین باری بود که یک مرد متجاوز زندانی شد و این بخاطر فشار بین‌المللی بود. در دادگاه، دادستان که باید ‏طرف دختر را می‌گرفت، گفت که شاید اصلا به دختر تجاوز نشده، چون ما نمی‌دانیم که دختر باکره بوده است یا ‏نه. و مرد آزاد شد و همدستانش نیز آزاد شدند. پرونده به دادگاه بالاتر رفت.‏

آن مرد دختر 14 ساله دیگری را دزدید و با او ازدواج کرد. این دختر نه تنها از مدرسه و تحصیل باز می‌ماند، بلکه ‏مجبور است بقیه عمرش را با مردی که به او تجاوز کرده بگذراند. ‏

تغییر قانون کافی نیست

ما متوجه شدیم که در ضمن این دادگاه، این سنت دزدی و تجاوز بخاطر ازدواج، متوقف شده بود زیرا مردم ‏فهمدیدند که مورد مجازات قرار می‌گیرند واین اهمیت پیگرد قانونی را برجسته‌تر کرد. بالاخره پس از یک کارزار ‏طولانی ما موفق شدیم که قانون را عوض کنیم و حالا در اتیوپی بر اساس قانون مرد بخاطر دزدیدن دختر باید ‏مجازات شود. اما در عمل اینکار هنوز به عنوان یک سنت ادامه دارد، زیرا قانون اجرا نمی‌شود.‏

به همین دلیل کارزار ما با تغییر قانون پایان نیافته و ما باید کارمان را ادامه دهیم و تا حد اتحادیه افریقا پیش برویم ‏تا اجرای قانون تضمین شود. در چنین موردی، دفتر «برابری اکنون» در افریقا با دیگر سازمان‌های افریقایی کار کرده ‏و در همکاری با دفتر لندن و حمایت اعضا و هماهنگی با دفتر نیویورک در رابطه با رسانه‌ها، کارزار را ادامه ‏می‌دهیم. همزمان، اعضای محلی در سطح محلی آن کشور روی مساله کار می‌کنند.‏

حمایت «برابری اکنون» از کمپین «قانون بی‌سنگسار»‏

وحدتی: و اکنون «برابری اکنون» کارزاری در حمایت از کمپین «قانون بی‌سنگسار» دارد.‏

هانت: بله، در ادامه حمایت از حرکت‌های خودجوش زنان، ما از حرکتی که درون ایران علیه سنگسار آغاز شده ‏حمایت می‌کنیم. این کارزار از این رواهمیت دارد که نه تنها سنگسار یک عمل ضدانسانی است، بلکه قانون ‏سنگسار زنان را بطور مشخص مورد تبعیض قرار می‌دهد و «برابری اکنون» یک فراخوان عمل در این زمینه برای ‏کبری نجار** منتشر کرده است. ما خواهان لغو قانون سنگسار هستیم. افزون بر آن، ما از مقامات ایرانی ‏می‌خواهیم که در همه زمینه‌های حقوقی و قانونی به تبعیض علیه زنان پایان دهند.‏

باور ما بر این است که ایران موظف است که سنگسار و تبعیض علیه زنان پایان دهد زیرا قانون اساسی ایران تا ‏حدودی از حقوق زنان حمایت می‌کند و ایران پیمان‌نامه‌های بین‌المللی حقوق بشر را که نافی سنگسار و دیگر ‏تبعیض‌هاست، امضا وتصویب کرده است.‏

در این فراخوان عمل، مورد یک زنی را که به سنگسار محکوم شده برجسته می‌کنیم که زنان دیگری نیز وضعیت ‏مشابه وی را دارند. با برجسته کردن این مورد، ما یک نمونه را مثال می‌زنیم از شیوه‌ای که سیستم حقوقی ایران ‏علیه زنان عمل می‌کند.‏

ما این فراخوان را به زبانهای انگلیسی، فرانسه، و عربی انتشار داده و برای همه اعضا می‌فرستیم و روی وب ‏سایت نیز برجسته می‌کنیم و یک کارزار را حول این فراخوان سازمان می‌دهیم که مساله را برجسته کرده و تعداد ‏هرچه بیشتری از افراد و سازمانها را از سطح نامه‌نگاری گرفته تا سطح سازمان ملل درگیر مساله کرده و حکومت ‏ایران را تحت فشار قرار دهد که این زن و امثال او را از سنگسار نجات داده و قانون سنگسار را لغو سازند.‏

‏«برابری اکنون» در خاورمیانه؟

وحدتی: چرا «برابری اکنون» هنوز در خاورمیانه دفتری ندارد؟

هانت: ما سازمان کوچکی هستیم که در حال رشد هستیم و به جای اینکه در نیویورک رشد کنیم، ترجیح ‏می‌دهیم که در همه نقاط جهان گسترش پیدا کنیم. ما یک عضو هیئت مدیره داریم که فلسطینی است و عضو ‏شبکه عایشه ‏Ayesha Netowrk ‎‏ است که یک شبکه زنان در خاورمیانه است و امیدواریم که در آینده دفتری در ‏خاورمیانه داشته باشیم. ابتدا باید از نظر مالی توانایی خود را افزایش دهیم و در آسیا و امریکای لاتین نیز دفاتری ‏باز کنیم.‏

همکاری با افراد و گروه‌های محلی 

در ضمن علاقمندیم که رابطه خود را با زنان فعال و گروه‌های زنان افزایش دهیم. در اردن در زمینه جرایم علیه زنان، ‏و در کویت برای حق رای زنان با افراد محلی همکاری کرده‌ایم. اما مایل هستیم که این همکاری‌ها گسترش پیدا ‏کند.‏

ما همواره در هماهنگی و همکاری با افراد و فعالان محلی کار می‌کنیم و بیاد نمی‌آورم که هیچگاه فراخوانی بدون ‏همکاری افراد محلی انجام داده باشیم. ‏

تنها مورد استثنا در این زمینه کارزاری بود که برعلیه توریسم سکس مردان امریکایی انجام دادیم که در برخی ‏مناطق این صنعت توریسم سکس به حدی پیشرفته شما که یک مرد می‌تواند در دومینیکن یک زن با مشخصات ‏مورد علاقه خود سفارش دهد و آنها آن زن را برایش می‌آورند. این کارزار در کشورهای تایلند، فیلیپین، دومینیکن و ‏غنا بود و این شاید تنها موردی بود که بدون فعالان محلی در امریکا اینکار را انجام دادیم، ولی خوب، ما خود در این ‏مورد محلی شمرده می‌شویم.‏

وحدتی: صمیمانه متشکرم، و برای شما و «برابری اکنون» آرزوی موفقیت روزافزون دارم.‏

Equality Now, http://www.equalitynow.org‏*‏
در زبان عربی این سازمان “المساوات الآن” نامیده می‌شود.‏
‎**http://www.meydaan.com/showarticle.aspx?arid=220&cid=46‎
http://www.equalitynow.org/english/actions/action_2901_en.html