لابی بین‌المللی در مخالفت با اعدام

وحدتی: تبریک به خاطر پیروزی در اولین دور رای‌گیری. چه گروه‌هایی در این مبارزه شرکت داشتند و از چه زمانی ‏لابی را آغاز کرده‌اند؟

بانیستر: بسیاری گروه‌ها در سراسر جهان زیر لوای «ائتلاف جهانی علیه مجازات اعدام» فعالیت داشتند. تعداد ‏دولت‌هایی که با هم این قطعنامه را پیشنهاد داده‌اند، بهمراه بیش از 80 کشور از مناطق مختلف جهان که از این ‏پیشنهاد حمایت کردند، نمایانگر این کارزار فراگیر است. کارزار برای این قطعنامه تابستان امسال شروع شد ولی ‏کارزار برای به رای گذاردن قطعنامه سالهاست که آغاز شده و توسط گروه ضد مجازات اعدام «دست‌ها از قابیل ‏کوتاه» حمایت شده است.‏

وحدتی: از چه شیوه‌های لابی استفاده کردید؟ آیا لابی در سازمان ملل بود یا اینکه فعالان و سازمان‌های ‏غیردولتی بطور مستقیم با مقامات کشورها تماس گرفتند؟ روی چه کشورهایی تمرکز کردید، کشورهایی که ‏احتمال می‌رفت رای منفی دهند یا کشورهایی با رای احتمالی ممتنع؟

بانیستر: بسیاری شیوه‌های لابی‌گری بکار گرفته شد. ما در سازمان ملل یک جلسه گذاشتیم که سخنرانان آن ‏جلسه سه نفر بودند که به خاطر جرم‌هایی که مرتکب نشده بودند محکوم به اعدام شده بودند. شهادت این سه ‏نفر – که از اوگاندا، ژاپن و امریکا بودند – بشدت تاثیرگذار بود و شنوندگان را تکان داد.‏

همچنین بطور مستقیم با نمایندگان کشورها در سازمان ملل و مقامات دولتی در پایتخت‌های‌شان لابی کردیم. ما ‏بیشتر روی کشورهایی تمرکز کردیم که که می‌شد آنها را تشویق کرد که در موافقت با قطعنامه رای دهند یا ‏دست کم ممتنع باشند. ما همچنین کشورهایی را که بشدت مخالف اعدام هستند تشویق کردیم که کشورهای ‏دیگری را که با آنها روابط حسنه دارند ترغیب کنند که در مخالفت با انجام قتل توسط حکومت موضع بگیرند. ‏

ما هم در سازمان ملل و هم در مناطق دیگر نشست‌های مطبوعاتی به منظور جلب حمایت از این کاراز برگزار ‏کردیم و به رسانه‌ها در مورد گرایش جهانی در دوری جستن از بکارگیری مجازات اعدام آموزش دادیم. ‏

وحدتی: آیا با نمایندگان ایران هم صحبت کردید؟

بانیستر: سیاست مقامات ایرانی در مورد مجازات اعدام کاملا شناخته شده است. گرجه ما انتظار داریم که این ‏سیاست با قدرت استدلال ما تغییرکند، تصمیم گرفتیم که نیروهای محدود خود را روی دولت‌هایی بگذاریم که ‏بیشتر احتمال موضع‌گیری مثبت دارند.‏

وحدتی: چه کشورهایی بشدت با این قطعنامه مخالفت کردند؟ آیا ایران هم مخالفت خود را مطرح کرد؟

بانیستر: کشورهایی که بیشتر از همه مخالفت خود را بیان کردند (بدون هیچ‌ ترتیبی) عبارتند از: بوتسوانا، ‏سنگاپور، مصر، ایران، باربادوس و دیگر کشورهای منطقه کارائیب. نماینده ایران بیشتر درباره مخالفت کشورش با ‏قطعنامه صحبت کرد و بیان داشت که مجازات اعدام برای برخورد با مساله مواد مخدر و دیگر جنایت‌ها در کشورش ‏لازم است.‏

وحدتی: دلایل اصلی در مخالفت با قطعنامه چه بود؟

بانیستر: اینکه سازمان ملل هیچ اختیاری برای “دخالت” در سیستم قضایی کشورهای عضو ندارد، اینکه مجازات ‏اعدام برای کاهش جرایم خشن لازم است و اینکه این “از طرف غرب” آمده است. با این استدلال‌ها از سوی ‏بسیاری از موافقین قطعنامه بشدت برخورد شد، یعنی آنهایی که عقیده دارند که مجازات اعدام نقض خشن ‏حقوق بشر است، و حقوق بشر دغدغه‌ی جامعه‌ی بین‌المللی است و هرگز ثابت نشده که مجازات اعدام نرخ ‏جرایم خشن را بیش از دیگر مجازات‌های شدید کاهش می‌دهد. ‏

وحدتی: رای‌گیری نهایی درباره این قطعنامه در سازمان ملل چه روزی خواهد بود؟ آیا لابی تا آن زمان ادامه خواهد ‏داشت یا اینکه بنظر شما اینبار هم مثل دفعه پیش تصویب خواهد شد؟

بانیستر: رای نهایی در نشست جامع مجمع عمومی سازمان ملل متحد در روز 18 دسامبر (27 آذر 1386) خواهد ‏بود. ما به لابی با کشورهایی که مجازات اعدام را متوقف کرده‌اند ادامه می‌دهیم که به قطعنامه رای مثبت دهند ‏و امیدوارم که اینبار با بیش از 100 رای موافق تصویب شود.‏

وحدتی: آیا نکته‌ جالبی هست که شما بخواهی با ما در میان بگذاری؟‏

بانیستر: این یک نقطه عطف مهم در مبارزه علیه مجازات اعدام است. این قطعنامه شاید مجازات اعدام در چین، ‏ایران و امریکا را متوقف نکند ولی عفو بین‌الملل باور دارد که روی کشورهایی که منع مجازات اعدام را در نظر دارند ‏تاثیر خواهد داشت. ما همچنین باور داریم که کشورهایی که بیشتر از همه مجازات اعدام را بکار می‌گیرند بالاخره ‏به نگرش جامعه بین‌المللی درباره مجازات اعدام اندیشیده و پایان دادن به کشتن هم‌شهروندان خویش را در نظر ‏خواهند گرفت.‏

وحدتی: با سپاس، برای شما و همه مبارزان علیه مجازات اعدام آرزوی موفقیت دارم.‏

‏* قطعنامه منع اجرای مجازات اعدام‏
‏ ‏http://hright.iran-emrooz.net/index.php?/hright/more/14858‎‏

‏** اولین پیروزی در سازمان ملل جهت لغو اعدام‏
‏ ‏http://news.iran-emrooz.net/index.php?/news1/more/14677‎‏

‏*** ایران تنها کشوری است که در ملاء عام اعدام می‌کند
‏ ‏http://hright.iran-emrooz.net/index.php?/hright/more/14357‎‏